Stres, sizi hem mecazi olarak hem de kelimenin tam anlamıyla öldürebilecek bir zehirdir. Son zamanlarda yapılan bir araştırma, bir eşin kaybından sonraki ilk yirmi dört saatin, kalp krizi riskinin yirmi bir kat artmasıyla ilişkili olduğunu buldu.
Stres genellikle yaşam olaylarıyla, yani sevilen birini kaybetmek, boşanmak, işini kaybetmek veya hastalanmak gibi önemli olaylarla ilgilidir. Yaşam olayları kesinlikle çok stresli olabilir, ancak bir kişinin günlük olarak yaşadığı stresin çoğu; teslim tarihleri, gergin ilişkiler, çocuklukta fiziksel veya cinsel istismar, yaşanan kayıplara dayanan acı veren anılar gibi görünüşte daha küçük arka plan stres faktörlerinden gelir.
Bir kişinin üstesinden gelebileceği stres miktarı, büyük ölçüde onun düşünme ve başa çıkma tarzları ve sosyal becerileri ile ilgilidir. Olumlu başa çıkma ve düşünme yollarına ve iyi sosyal becerilere sahip insanlar, örneğin, onlar hakkında bir şeyler yaparak, onları uygun bağlamlarına oturtarak veya sadece onlar hakkında konuşarak ve acıyı paylaşarak stresli durumları daha iyi yönetebilir.
Stresle başa çıkmanın ilk adımı, onun uyarı işaretlerini tanımaktır. Bunlar; duygusal, bilişsel, fiziksel ve davranışsal belirtilerdir. Duygusal belirtiler; kaygı, korku, sinirlilik, öfke, kızgınlık, güven kaybı olarak örneklenebilir. Konsantre olma veya karar verme güçlüğü, kafa karışıklığı, tekrarlayan veya döngüsel düşünceler ise bilişsel belirtilerdir. Ağız kuruluğu, titreme, terleme, çarpıntı veya hızlı kalp atışı, göğüste sıkışma, nefes almada zorluk, kas gerginliği, baş ağrısı, baş dönmesi gibi belirtiler ise Fiziksel belirtilerdir. Davranışsal belirtilere örnek olarak tırnak yeme ya da tempolu hareket etme, daha fazla kahve ya da alkollü içecek tüketimi, çok fazla ya da çok az yeme, yetersiz uyuma, mantıksız davranışlar sergileme, kendini kaybetme, başkalarına karşı düşüncesiz olma, sorumluluklarını ihmal etme gibi sinirsel alışkanlıklar sıralanabilir.
Stresli olduğunuzda nasıl hissettiğinizi yazmak iyi bir fikir olabilir. Ardından, bu şekilde hissettiğiniz durumların bir listesini yapın. Listenizdeki her durum için, ondan kaçınmak veya daha az stresli hale getirmek için kullanabileceğiniz bir veya daha fazla yol düşünün. Örneğin, yanında stresli hissettiğiniz bir kişiyle tartışıyorsanız, şu yolları izleyebilirsiniz:
- Kişi ile nasıl hissettiğiniz hakkında konuşun ve sorunları çözmeye çalışın
- Kişi ile daha az görüşün
- kişi ile belirli konuları gündeme getirmekten kaçının
- Kişi ile tartışmalardan kaçının
- Derin nefes alın
Stresi azaltmak için kullanabileceğiniz bazı daha genel stratejiler de vardır. Derin nefes alma adı verilen yaygın ve etkili bir strateji, nefesinizi değiştirmeyi ve düzenlemeyi içerir. Bunun için, burnunuzdan nefes alın ve havayı birkaç saniye içinde tutun. Daha sonra dudaklarınızı büzün ve yavaş yavaş havayı dışarı verin, mümkün olduğu kadar çok hava verdiğinizden emin olun. Daha rahat hissedene kadar bunu tekrarlayın.
Derin nefes alma ile birlikte sıklıkla kullanılan ikinci bir strateji, gevşeme egzersizlerini içerir. Buun için ise; sırt üstü yatarak, ayak parmaklarınızdaki kasları 10 saniye sıkın ve ardından tamamen gevşetin. Bunun aynısını ayaklarınız, ayak bilekleriniz ve baldırlarınız için yapın, başınıza ve boynunuza ulaşana kadar kademeli olarak vücudunuzda yukarı doğru çalışın.
Stresi azaltmak için kullanabileceğiniz diğer genel stratejiler arasında klasik müzik dinlemek, sıcak bir banyo yapmak, kitap okumak veya internette gezinmek, bir arkadaşınızı aramak veya bir arkadaşla buluşmak, yoga veya meditasyon yapmak ve spor yapmak da sayılabilir. Unutmayın bunlar sizin günlük rutinlerinize göre değişiklik gösterebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri hem stresi azaltmaya hem de stresle başa çıkma yeteneğinizi artırmaya yardımcı olabilir. Dikkate alınması gereken yaşam tarzı değişiklikleri arasında hayatınızı basitleştirmek, bir programa sahip olmak ve ona uymak, düzenli ve yeterli uyumak, Düzenli egzersiz ve spor yapmak, düzenli masaja gitmek, dengeli beslenmek, kahve veya alkol alımınızı kısıtlamak ve düzenlemek, zevk aldığınız şeyleri yapmak için daha fazla zaman ayırmak, başkalarıyla bağlantı kurmak ve onlarla düşüncelerinizi ve duygularınızı paylaşmak, gerçekçi beklentilere sahip olmak, sorunları yeniden değerlendirmek, düşüncelerinizi ve duygularınızı ifade etmek, mizah duygusunu sürdürmek sayılabilir.
Bu yaşam tarzı değişiklikleri sadece stresi yönetmek için değil, aynı zamanda fiziksel sağlığınızı ve genel yaşam kalitenizi iyileştirmek için de faydalıdır. Bireysel olarak küçük ve basit olsalar bile bunların hepsinin birlikte etkisi, yaşam kaliteniz için büyük bir fark yaratabilir.
Tüm bunlara rağmen stresi azaltmak ya da onu yönetmek sizin için bir sorun olmaya devam ediyorsa, mutlaka bir psikolojik danışmandan profesyonel destek almanız gerekiyor demektir.
